IMG_3778.jpeg
 

De troostboom

Er was eens een meisje met grote, gevoelige ogen en een lange paardenstaart. Ze heette Sarah. Samen met haar ouders en haar broertje woonde ze aan de rand van een kleine stad. 

Sarah sprak niet veel, maar ze kon bijzonder goed luisteren. Zo kwam het dat mensen haar al op jonge leeftijd hun verhalen vertelden. Niet alleen klasgenootjes en oudere leerlingen stortten hun hart bij haar uit, ook haar ouders en de vrienden en kennissen die soms op bezoek kwamen namen haar in vertrouwen. Vaak vloeiden er tranen. Die tranen nam Sarah op in haar hart. Zo verlichtte ze als kind al het hart van vele mensen.

Sarah hield van de natuur. Ze droomde van lange wandelingen door dichte wouden en over uitgestrekte vlakten, van zware bergtochten en verkwikkende riviertjes. Maar daar hadden haar ouders geen tijd en geen geld voor. Hun kleine huis had niet eens een tuintje. Daarom nam haar grootvader haar elke zondag mee naar het park in de buurt. Daar leerde hij haar de namen van  bomen en planten en ze luisterden samen naar het gezang van de vogels. Ze genoot er met volle teugen van. 

Midden in het keurig gemaaide gazon stond een grote, oude treurwilg. Het was niet de mooiste of de grootste boom, maar voor Sarah was hij heel bijzonder. Ze hield ervan zich te verstoppen onder zijn takken, die soms – als de tuinman even niet was langs geweest – tot op de grond reikten. Ze vleide zich neer tegen de stam en voelde even hoe het gewicht van al die tranen, die ze in haar hart met zich meedroeg, lichter werd. Het was alsof de boom de tranen in zich opzoog . Ze beeldde zich dan in dat de duizenden blaadjes aan de hangende takken veranderden in evenveel schitterende waterdruppels en voelde zich getroost.

De jaren gingen voorbij. In de drukte van het leven had Sarah nauwelijks nog tijd om te luisteren naar verhalen. De tranen in haar hart staken nu en dan de kop op, maar Sarah negeerde ze en uiteindelijk raakten ze verdrongen in een stil hoekje van haar ziel. De dagelijkse routine, het mooie huis mét tuin waarin ze woonde, de zorg voor de kinderen, de verre reizen en vele vrienden bedekten haar ziel met een laagje vernis. Uiteindelijk vergat Sarah zelfs haar bijzondere gave. Al bleef, op momenten dat ze alleen was, een ver verdriet haar roepen.

Stilaan kwam er weer wat rust in haar leven. De kinderen werden groot en leidden hun eigen leven. Met het verstrijken van de tijd klonk de roep in Sarah’s binnenste weer luider.  De tranen zochten zich een weg naar buiten. Sarah huilde soms dagenlang zonder te weten waarom.  Tot een vroegere schoolvriendin, die het moeilijk had, nog eens bij Sarah aanklopte om haar verhaal te vertellen. Sarah luisterde. Urenlang, zonder onderbreking. Tranen stroomden weer overvloedig. Opnieuw opende Sarah haar hart en ving ze de tranen op. De volgende dag kwam een andere vriendin langs. Daarna haar broer. Ook haar eigen kinderen en hun vrienden vonden de weg naar haar tot dan toe verborgen gave. 

Sarah herinnerde zich weer wie ze als meisje was. Haar ziel herleefde en opende zich. Haar leven veranderde totaal. Hoe moeilijk en pijnlijk soms ook, ze kon niet meer weerstaan aan de roep van haar ziel. Met de levenservaring van de jaren was haar talent om te luisteren nog  rijker en dieper geworden. 

Mensen vertelden elkaar over de vrouw die je tranen opnam in haar hart en je verdriet verlichtte. Zo kwam het dat mensen van heinde en ver de weg vonden naar Sarah, die luisterde. En luisterde. En luisterde. Dagenlang, maandenlang. Tot haar hart overvol raakte en ze het niet meer kon houden.

Toen herinnerde Sarah zich de treurwilg.  Ze keerde terug  naar het oude park in de hoop hem terug te vinden. Het parkje, dat vroeger veel groter leek, was intussen helemaal verwilderd. Maar de boom stond er nog. Oud en een beetje kaal, maar ze herkende hem meteen. Het leek alsof de boom haar begroette.  Hoopvol vleide ze zich neer tegen zijn stam. En ja, de magie was er nog.  De levenssappen van de boom zogen de tranen van Sarah in zich op en aan de blaadjes verschenen echte kleine druppeltjes, die zich nu spaarzaam verspreidden over de schraler geworden takken. 

Zo gingen de jaren voorbij. Sarah werd een grijze, wijze vrouw, de toeverlaat van wie een warme schouder en een luisterend oor nodig had. Telkens weer trok ze naar haar trouwe vriend, de troostboom, die haar tranen bleef verlichten. De stam zoog haar tranen, de vreugde en vooral het verdriet van zoveel mensen, in zich op, waarna het vocht in kleine, soms dikke druppels van de blaadjes naar beneden rolde. 

Sarah werd oud. Heel oud. Na het laatste verhaal, dat van haar jongste kleinkind, aanhoord te hebben, blies ze haar laatste adem uit. Een golf van verdriet ging door de stad, maar ze liet ook liefde en dankbaarheid  achter in vele harten. Een stille menigte begeleidde haar naar haar laatste rustplaats, aan de voet van de treurwilg. Dat was haar laatste wens. En daar, in stilte rustend onder de boom, brak haar hart open. Een vloed van jarenlang op de bodem van haar hart bewaarde tranen vond een weg naar de boom. De boom huilde. Bleef huilen. En stilaan, bijna ongemerkt, veranderde het oude parkje rond de boom in een meer van tranen. 

Als je nu gaat wandelen rond het meer zie je in het midden nog steeds de oude treurwilg staan. En voor wie heel goed kijkt – met de ogen van het hart – zijn ze er vandaag nog steeds: de duizenden zilte traandruppels die als kleine diamanten de blaadjes van de oude boom tooien en langzaam naar beneden rollen. Tot ze in het water neerdruppelen en weer een beetje troost plengen in het meer van grote vreugde en van nog meer verdriet. 

Lies
18 12 17

On Tears.

Tranen zijn een uiterlijk teken van menselijke kwetsbaarheid, van wat zich binnen in de mens afspeelt. Fysieke dragers van intense emoties. Tranen reinigen en bevochtigen onze ogen, maar ze doen zoveel meer. 

De voorbije jaren verdiepte ik me in de veelheid aan functies, emoties en betekenissen van tranen. Vooral in de traan als teken van zuivering, van transformatie, …

Zo kwamen individuele werken, installaties en performances tot stand.

Weaping willow

Japanse houtsnedes, textiel, een sprookje, een installatie in MT123 (Leuven, 2018)

Previous
Previous

On tears: Sananga 1 (2019)

Next
Next

Feniks (2017)